Hałas w środowisku pracy występuje dość powszechnie, zwłaszcza w branży przemysłowej. Uciążliwe dźwięki emitują głównie maszyny, urządzenia i narzędzia tworzące daną linię technologiczną.
Niestety wielu polskich przedsiębiorców wciąż nie zdaje sobie sprawy z tego, że hałas bardzo negatywnie wpływa nie tylko na słuch, lecz także na cały organizm pracownika!
Nie musisz nam jednak wierzyć na słowo, bo dane mówią same za siebie:
– GUS szacuje, że ponad 30% pracowników narażonych na jakiekolwiek szkodliwe czynniki w środowisku pracy to właśnie osoby wystawione na nadmierny hałas.
– Rocznie rejestruje się około 3000 nowych przypadków głuchoty zawodowej, która stanowi aż ⅓ wszystkich przypadków chorób zawodowych.
Te niepokojące informacje z kraju są powodem dla którego tak zależy nam, by edukować polskich przedsiębiorców w zakresie zagrożeń wibroakustycznych. Dlatego w tym wpisie przedstawimy najważniejsze definicje i zagadnienia związane z hałasem w środowisku pracy, takie jak:
– czym jest dźwięk?
– decybele a ludzkie zdrowie,
– hałas przemysłowy – co go emituje i jakie są jego rodzaje?
– na czym polega propagacja hałasu na hali przemysłowej?
Zacznijmy więc od początku…
Czym jest dźwięk?
To, co rozumiemy przez dźwięk, to tak naprawdę fala dźwiękowa, którą wychwytuje nasze ucho, gdy błona bębenkowa zostanie wprawiona w drgania przez zmianę ciśnienia akustycznego.
Ciśnienie akustyczne wyraża się danym poziomem, a jednostką poziomu ciśnienia akustycznego jest decybel (dB). Próg słyszalności ludzkiego ucha to 0 dB, a próg bólu to około 120 dB. Ludzkie ucho reaguje na bardzo szeroki zakres wrażeń dźwiękowych, dlatego naszą czułość na dźwięk najlepiej obrazuje tak zwana logarytmiczna skala ciśnienia akustycznego.
Poniżej zobaczysz przykładową skalę ciśnienia akustycznego, w której ujęliśmy różne dźwięki z jakimi możesz mieć styczność na co dzień, np. hałas w środowisku pracy:
Czy w związku z tą ilustracją należy rozumieć, że wystarczy unikać dźwięków powyżej 120 dB, które powodują ból? Otóż nie i już wyjaśniamy Ci dlaczego.
Decybele a ludzkie zdrowie
Jak widzisz na powyższej skali, hałas w środowisku pracy zaczyna się od konkretnego poziomu. Wynika to z tego, że zgodnie z polskimi przepisami prawa pracy, najwyższe dopuszczalne natężenie hałasu w 8-godzinnym wymiarze czasu pracy wynosi właśnie 85 dB.
Przekroczenie tej wartości jest bardzo niebezpieczne dla człowieka, ponieważ regularna praca przy hałasie na poziomie powyżej 85 dB może uszkodzić słuch i zmysłu równowagi (błędnika, który znajduje się w uchu) oraz zaburzyć funkcjonowanie układu nerwowego i krążenia.
Abyś lepiej zrozumiał/a rozmiar tego problemu, dodamy, że wyłącznie dźwięki do 35 dB są dla człowieka nieszkodliwe… A mówimy tu o hałasie ponad dwukrotnie wyższym!
Skoro już wiesz czym jest dźwięk i hałas, to czas byś dowiedział/a się które urządzenia na hali przemysłowej emitują najwięcej hałasu i jakie jego rodzaje.
Hałas przemysłowy – co go emituje i jakie są jego rodzaje?
Hałas przemysłowy powstaje najczęściej w wyniku pracy głośnych maszyn i urządzeń produkcyjnych.
Typowymi źródłami hałasu w środowisku przemysłowym są:
– stacjonarne narzędzia do obróbki plastycznej oraz obróbki skrawaniem jak np.: prasy, piły, frezarki, automaty CNC,
– ręczne narzędzia do obróbki oraz montażowe (pneumatyczne i elektryczne) jak np.: rozwiertaki, wyrzynarki, nitownice, szlifierki, wkrętarki, pistolety pneumatyczne itp.
– urządzenia obsługowe jak np.: urządzenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, urządzenia transportowe, sygnalizacyjne itp.
Wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów hałasu przemysłowego:
– hałas mechaniczny – powstaje w związku z pracą ręcznych narzędzi elektrycznych i pneumatycznych, które emitują hałas łożysk lub silników,
– hałas aerodynamiczny – spowodowany szybkim przepływem powietrza przez urządzenie, np. w wentylacji lub w systemach chłodzących i czyszczących,
– hałas technologiczny – powstaje w wyniku oddziaływania narzędzi (ręcznych oraz stacjonarnych) na obrabiany materiał (głównie blachy).
A co dzieje się, gdy połączymy ze sobą niektóre lub wszystkie rodzaje hałasu przemysłowego i dodamy pogłosy? O tym dowiesz się z kolejnej części wpisu.
Na czym polega propagacja hałasu na hali przemysłowej?
Na otwartej powierzchni fale dźwiękowe emitowane przez dane źródło rozchodzą się we wszystkich kierunkach. W miarę oddalania się dźwięku od źródła, jego poziom stopniowo maleje. Prostym przykładem jest głośny koncert w plenerze: poziom decybeli pod sceną zawsze będzie o wiele wyższy, niż gdy oddalisz się kilkadziesiąt metrów od centrum wydarzenia.
Z zupełnie inną sytuacją mamy do czynienia, gdy źródło hałasu znajduje się w zamkniętym pomieszczeniu, jak np. maszyna na hali przemysłowej. W takim przypadku emitowany przez urządzenie dźwięk nie tylko nie może się swobodnie rozchodzić, ale też odbija się od innych sprzętów i ścian budynku.
W związku z tym na hali przemysłowej do pracowników docierają nie tylko hałasy emitowane bezpośrednio przez maszyny, ale także dźwięki odbijające się od różnych obiektów wewnątrz hali.
I to właśnie na tym polega propagacja hałasu na hali przemysłowej: liczba zamkniętych dźwięków namnaża się przez pogłosy.
A jak dokładnie wygląda sposób rozprzestrzeniania się dźwięku wewnątrz hal przemysłowych prezentuje poniższa grafika:
Co to oznacza w praktyce? Nawet jeżeli głośność pracy danego urządzenia wynosi mniej niż 85 dB, to przez propagację hałasu mimo wszystko może dojść do przekroczenia tego poziomu!
Dlatego tak ważne jest, by oceniać poziom hałasu w środowisku pracy poprzez zsumowanie energii fal dźwiękowych pochodzących od urządzeń i energii fal odbitych!
Potrzebujesz się z nami skonsultować?
Jeśli po przeczytaniu tego artykułu masz wątpliwości, czy Twoja hala przemysłowa jest odpowiednio przystosowana do tłumienia dźwięków – napisz do nas, zadzwoń lub wypełnij formularz kontaktowy.
Z chęcią odpowiemy na ważne dla Ciebie pytania związane z redukcją hałasu w środowisku pracy i podpowiemy rozwiązania dopasowane do Twojego problemu.
Zleć nam kompleksową usługę typu „zaprojektuj – wykonaj”, a zyskasz pewność, że zostanie ona wykonana zgodnie z projektem, terminowo i przy użyciu najwyższej jakości materiałów.
Pamiętaj, że odpowiednie wyciszenie niektórych urządzeń poprawi warunki pracy Twojego zespołu, dzięki czemu mogą stać się bardziej efektywni.